VAT a kary umowne za palenie tytoniu w samochodzie

Czy kary umowne za palenie tytoniu w pojeździe, zaniechanie zawarcia umowy ubezpieczenia, niewykonanie przeglądu okresowego, za przewożenie zwierząt oraz niezgłoszenie szkody w terminie przewidziane w umowach zawartych z klientami Spółki stanowią usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podstawą wypłaty odszkodowania (roszczenia o jego wypłatę) jest powstanie szkody po stronie uprawnionego do odszkodowania. Samo zaś powstanie szkody nie jest zdarzeniem, czy czynnością podlegającą opodatkowaniu. W niektórych jednak sytuacjach uprawnieni do odszkodowania zgadzają się na powstanie po swojej stronie szkody, czy też do tego dopuszczają. Takie właśnie zachowanie, na mocy którego powstaje szkoda może stanowić czynność opodatkowaną VAT. Przyjmuje się w takiej sytuacji, że czynnością opodatkowaną jest wówczas świadome dopuszczenie (godzenie się) do powstania po swojej stronie szkody. W tej sprawie odnosi się to właśnie do kar umownych za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu na wniosek najemcy, czy opłat za „nadprzebieg”, czy też opłat za przedłużenie umowy. Inna jest jednak sytuacja w przypadku kar umownych za palenie tytoniu w pojeździe, za zaniechanie zawarcia umowy ubezpieczenia, za niewykonanie przeglądu okresowego, za przewożenie zwierząt oraz niezgłoszenie szkody w terminie.

Kara umowna w tym przypadku pełni przede wszystkim funkcję represyjną i prewencyjną. Taki charakter tej kary nie zmienia możliwość naprawienia szkody przez samą Spółkę w razie niewielkich szkód w pojeździe spowodowanych nieprawidłowym jego użytkowaniem przez najemcę. NSA potwierdził, że  przypadku kar umownych za wskazane wyżej nieprawidłowe zachowania najemcy nie można mówić o żadnym świadczeniu wzajemnym w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u.

Sentencja: oddalono skargę kasacyjną organu

Tezy orzeczenia NSA z dnia 31 lipca 2020 r., sygn. I FSK 1799/17 -

Źródło: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/27DE0F3548