Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej podatników dokonujących transakcji z podmiotami powiązanymi

NSA uznał, że w wartości transakcji w świetle art. 9a ust. 1 pkt 1 i ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm.) należało ujmować w przypadku umowy pożyczki zarówno wartość przeniesionych na własność biorącego pożyczkę pieniędzy (kapitał), jak i sumę należnych odsetek stanowiących wynagrodzenie za udzielenie pożyczki.

Wedle NSA brak jest podstaw do przyjęcia, aby z zakresu normowania ww. przepisu wyłączyć można było jakiś rodzaj transakcji (umowy) lub też część transakcji rozumianej jako prawo do dysponowania określonym kapitałem, a będącej przedmiotem takiej transakcji i przybierającej formę umowy pożyczki. Analizowany przepis pełni funkcję zabezpieczającą dla podatników, gwarantując podmiotom powiązanym, że sporządzenie poprawnej merytorycznie dokumentacji pozwoli ocenić transakcje między nimi, jako spełniające warunki transakcji rynkowych. Jego podstawowym celem jest analiza rynkowych warunków transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Celem tej regulacji jest określenie, czy ceny za dane dobro lub dobra oraz świadczone usługi, stosowane przez podmiot z partnerem powiązanym z tym podmiotem ustalone zostały zgodnie z zasadami rynkowymi, tj. zgodnie z warunkami, jakie w porównywalnych okolicznościach ustaliłyby podmioty niezależne. Analiza poszczególnych punktów zamieszczonych w art. 9a ust. 1 u.p.d.o.p. wskazuje ponadto, że zabezpieczenie stosownej dokumentacji ma na celu nie tylko ocenę pojedynczej lub kilku transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi pod kątem jej opodatkowania jako pojedynczego zdarzenia kreującego powstanie wpierw obowiązku podatkowego, a następnie jego konkretyzacji w postaci zobowiązania podatkowego, lecz także możliwość ich oceny dokonywanej w przyszłości przy dokonaniu stosownych ustaleń faktycznych w zakresie otwartego stanu faktycznego, jaki charakteryzuje podatek dochodowy od osób prawnych. NSA wskazał również na konieczność określenia funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (w tym z uwzględnieniem użytych aktywów i podejmowanego ryzyka) oraz określenia wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty. Należy wobec tego przyjąć, że dokonanie analizy rynkowych warunków transakcji nie może zostać ograniczone w przypadku umowy pożyczki jedynie do podania wielkości skumulowanych odsetek od pożyczki lub pożyczek, gdyż to nie pozwoliłoby na ocenę zachowania zasady „arm's lenght principle”. To właśnie wielkość udzielonego kapitału w relacji do wysokości odsetek pozwala przy umowie pożyczki na ocenę zachowania zasady ceny rynkowej przy korzystaniu z udostępnionego kapitału.

Podsumowując NSA stwierdził, że dokumentacja podatkowa, której elementy określone są w art. 9a u.p.d.o.f. jest z woli ustawodawcy podstawowym źródłem dowodowym zawierającym informacje umożliwiające przeprowadzenie analizy istoty działań gospodarczych oraz dokonanie ich oceny wskazującej, czy wynagrodzenie w transakcji zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi zostało ustalone na poziomie rynkowym, czyli nie różniącym się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

 

Sentencja: oddalono skargę kasacyjną podatnika

Tezy orzeczenia NSA z dnia 15 stycznia 2021 r., sygn. II FSK 2514/18

Źródło: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/84CBEBE775

Banner

Mniej niż najtańszy mandat skarbowy!

Kazus pomaga w zmaganiach z organami skarbowymi. Autorzy śledząc orzeczenia sądów administracyjnych, interpretacje Ministerstwa Finansów oraz organów skarbowych, piszą o ich jurysdykcjach w przystępny sposób. 

Czytaj także

Ta strona wykorzystuje pliki cookies. Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies w celu zapewnienia maksymalnej wygody w korzystaniu z naszego serwisu. Jeśli nie wyrażasz zgody na ich używanie, ustawienia dotyczące plików cookies możesz zmienić w swojej przeglądarce. Szczegółowe informacje znajdziesz w naszej Polityce Prywatności